Мы используем файлы cookie.
Продолжая использовать сайт, вы даете свое согласие на работу с этими файлами.
การตรวจปัสสาวะ
Другие языки:

การตรวจปัสสาวะ

Подписчиков: 0, рейтинг: 0
การตรวจปัสสาวะ
หัตถการและการตรวจทางห้องปฏิบัติการ
MeSH D016482

การตรวจปัสสาวะ (Urinalysis หรือ UA) คือ วิธีการตรวจวิเคราะห์ปัสสาวะ หรือเป็นที่รู้จักในชื่อ R&M (Routine and Microscopy) เป็นหนึ่งในวิธีการตรวจพื้นฐานสำหรับการวินิจฉัยทางการแพทย์

การตรวจปัสสาวะสามารถหาค่าของสารหรือเซลล์ต่าง ๆ รวมทั้ง คุณสมบัติของปัสสาวะ เช่น ความถ่วงจำเพาะ ได้ โดยสามารถตรวจได้จากแถบตรวจปัสสาวะ (Urine test strip) ซึ่งจะอ่านผลจากการเปลี่ยนแปลงของสีและการตรวจปัสสาวะโดยใช้กล้องจุลทรรศน์

ตัวแปรเป้าหมาย

ไออน และ trace metals

เป้าหมาย ค่าต่ำ ค่าสูง หน่วยวัด ความเห็น
Nitrite ไม่มีข้อมูล 0 / ให้ผลลบ การตรวจพบไนไตรทในปัสสาวะสามารถบ่งบอกได้ว่ามีแบคทีเรีย coliform ซึ่งเป็นสัญญาณว่ามีการติดเชื้อ นอกจากนี้ การตรวจวิเคราะห์อย่างอื่น เช่น leukocyte esterase, จำนวนเม็ดเลือดขาวในปัสสาวะ รวมทั้ง อาการต่างๆ เช่น ปัสสาวะแสบขัด (dysuria) ปัสสาวะต้องรีบ (urgency) มีไข้และหนาวสั่น ก็เป็นอาการที่บ่งบอกถึงการติดเชื้อได้เช่นกัน
Sodium (Na) - ต่อวัน 150 300 mmol / 24 ชั่วโมง การตรวจวิเคราะห์ระดับโซเดียมเป็นสิ่งที่จำเป็นระหว่างการวินิจฉัยโรคไตวายเรื้อรัง ซึ่งการขับถ่ายโซเดียมในรูปแบบ FeNa เป็นตัวบ่งชี้สำคัญในการแยกภาวะก่อนไตวายและหลังไตวาย
Potassium (K) - ต่อวัน 40 90 mmol / 24 ชั่วโมง การตรวจวิเคราะห์ระดับโพแทสเซียมในปัสสาวะอาจจำเป็นสำหรับการวินิจฉัยภาวะโพแทสเซียมในเลือดต่ำ (hypokalemia) ในกรณีของการสูญเสียโพแทสเซียมในระบบทางเดินอาหารจะทำให้ระดับโพแทสเซียมในปัสสาวะต่ำ ส่วนในกรณีการสูญเสียโพแทสเซียมจากไตนั้น ระดับโพแทสเซียมในปัสสาวะจะสูง การลดลงของระดับโพแทสเซียมในปัสสาวะสามารถพบได้ใน hypoaldosteronism และ adrenal insufficiency
Urinary calcium (Ca) - ต่อวัน 15 20 mmol / 24 ชั่วโมง ระดับแคลเซียมที่สูงอย่างผิดปกติ เรียกว่า ภาวะแคลเซียมในปัสสาวะสูง (hypercalciuria) ส่วนระดับแคลเซียมที่ต่ำอย่างผิดปกติ เรียกว่า ภาวะแคลเซียมในปัสสาวะต่ำ (hypocalciuria)
ดูข้อมูลและรายละเอียดเพิ่มเติม : แคลเซียมในปัสสาวะ (Urinary calcium)
100 250 mg / 24 ชั่วโมง
Phosphate (P) - ต่อวัน ไม่มีข้อมูล 38 mmol / 24 ชั่วโมง ภาวะ Phosphaturia คือ การขับถ่ายฟอสเฟตในระดับสูงผ่านปัสสาวะสามารถแบ่งออกเป็นชนิดหลัก (primary) และชนิดรอง (secondary) โดยภาวะ Primary hypophosphatemia คือ การขับถ่ายฟอสเฟตโดยตรงจากไตซึ่งเกิดจากความผิดปกติที่ไตเป็นหลัก รวมทั้ง อาจเป็นผลที่เกิดจากยาขับปัสสาวะหลายชนิดที่มีผลต่อไตด้วย นอกจากนี้ สาเหตุของชนิดรอง รวมทั้ง ภาวะ hyperparathyroidism เกิดจากการขับถ่ายฟอสเฟตระดับสูงในปัสสาวะ

สำหรับค่า fractional sodium excretion ที่เป็นค่าร้อยละของการกรองโซเดียมโดยไตซึ่งถูกจะขับออกมาพร้อมกับปัสสาวะ สามารถใช้เป็นตัวบ่งชี้สำหรับภาวะไตวายเฉียบพลันและภาวะปัสสาวะออกน้อย (Oliguria) โดยถ้าค่าที่ได้ต่ำกว่า 1% บ่งบอกว่าเกิด prerenal disease และถ้าค่าสูงกว่า 3% บ่งบอกถึงภาวะ acute tubular necrosis และการเกิดความเสียหายที่ไต

โปรตีนและเอนไซม์

เป้าหมาย ค่าต่ำ ค่าสูง หน่วยวัด ความเห็น
Protein 0 ปริมาณน้อยมาก
/ 20		 mg/dL โปรตีนอาจวัดได้ด้วยวิธี Albustix Test เนื่องจากโปรตีนเป็นโมเลกุลที่ใหญ่มาก ดังนั้น ในภาวะปกติ เราจึงไม่สามารถตรวบพบโปรตีนได้ในปัสสาวะ การตรวจพบโปรตีนในปัสสาวะ (proteinuria) จึงบอกได้ถึงความผิดปกติของการกรองโดย glomerulus โดยอาจเกิดจากสาเหตุของการติดเชื้อที่ไตหรือเป็นผลที่เกิดจากโรคอื่นแต่ส่งผลกระทบมาที่ไตได้ เช่น เบาหวาน ดีซ่าน หรือ ภาวะ hyperthyroidism
ดูที่ โปรตีนในปัสสาวะ (Proteinuria)
hCG
ในผู้ที่ไม่ได้ตั้งครรภ์		 - 50 U/L ฮอร์โมนนี้สามารถพบได้ในสตรีตั้งครรภ์ สามารถตรวจโดยใช้ชุดตรวจการตั้งครรภ์โดยทั่วไป

เซลล์เม็ดเลือด

เป้าหมาย ค่าต่ำ ค่าสูง หน่วยวัด ความเห็น
เม็ดเลือดแดง 0 2 - 3 ต่อ
High Power Field
(HPF)
RBC casts ไม่มีข้อมูล 0 / ผลลบ
เม็ดเลือดขาว 0 2 / ผลลบ
ดูที่ ปัสสาวะมีหนอง (Pyuria)
- 10 ต่อ µl หรือ
mm3 		ภาวะปัสสาวะมีหนอง (pyuria) สามารถตรวจพบเม็ดเลือดขาว 10 เซลล์หรือมากกว่า ต่อ ไมโครลิตร (µl) หรือ cubic millimeter (mm3)
เลือด ไม่มีข้อมูล 0 / ให้ผลลบ เลือดเพียงปริมาณเล็กน้อยก็สามารถทำให้ปัสสาวะเปลี่ยนเป็นสีแดงหรือชมพูได้ ดังนั้น มันจึงเป็นการยากที่จะตัดสินว่ามีการเลือดอกโดยการตรวจอย่างหยาบ ๆ (gross examination) สีของปัสสาวะที่เปลี่ยนเป็นสีแดงอาจเกิดจากการหลั่งของเม็ดสี เช่น myoglobin และฮีโมโกลบิน สามารถพบในกรณีที่ตรวจโดยการใช้แถบตรวจปัสสาวะแล้วให้ผลว่ามีเลือดแต่เมื่อนำปัสสาวะไปส่องใต้กล้องจุลทรรศน์กลับไม่พบว่ามีเม็ดเลือดแดง เมื่อพบว่ามีเม็ดเลือดในปัสสาวะควรจะตรวจค่า INR/PT/PTT รวมทั้งให้ส่งปัสสาวะที่เก็บมาใหม่ๆ สำหรับการส่งตรวจ
ดูที่ ปัสสาวะเป็นเลือด (Hematuria)

โมเลกุลอื่นๆ

เป้าหมาย ค่าต่ำ ค่าสูง หน่วยวัด ความเห็น
กลูโคส ไม่มีข้อมูล 0 / ให้ผลลบ กลูโคสสามารถวัดได้ด้วยวิธี Benedict's Test โดยปกติแล้วกลูโคสจะไม่สามารถตรวจพบได้ในปัสสาวะเนื่องจากกลูโคสจะถูกดูดซึมจากท่อไตกลับไปยังเลือด การพบกลูโคสในปัสสาวะ เรียกว่า glucosuria
ดูที่ glucosuria
Ketone bodies ไม่มีข้อมูล 0 / ให้ผลลบ เมื่อร่างกายเกิดการขาดคาร์โบไฮเดรตหรือรับประทานอาหารที่มีโปรตีนสูง ร่างกายก็จะเผาพลาญไขมันเพื่อให้ได้พลังงาน กระบวนการเผาผลาญไขมันแบ่งเป็นขั้นตอน ดังนี้ (1) ไตรกลีเซอไรด์เปลี่ยนเป็นกรดไขมันและกลีเซอรอล (2) กรดไขมันเปลี่ยนเป็นสารประกอบที่มีขนาดเล็ก (acetoacetic acid, betahydroxybutyric acid, และ acetone) (3) สารประกอบที่มีขนาดเล็กถูกใช้ในกระบวนการ aerobic cellular respiration เมื่อการสร้างสารประกอบในกระบวนการเผาผลาญกรดไขมัน (เรียกว่า ketone bodies) มากเกินความสามารถที่ร่างกายจะเผาผลาญได้ มันก็จะถูกสะสมไว้ใยเลือดและปัสสาวะ (ketonuria)
ดูที่ Ketonuria
บิลิรูบิน ไม่มีข้อมูล 0 / ให้ผลลบ phagocytic cell ของม้ามและไขกระดูมีหน้าที่ในการทำลายเม็ดเลือดเก่าและเปลี่ยน heme ของฮีโมโกลบินไปเป็นบิลิรูบินและจะถูกขับออกไปยังเลือดและถูกนำไปที่ตับเพื่อทำการจับกับ glucuronic acid จนกระทั่ง อยู่ในรูปของ conjugated form ซึ่ง conjugated form ของบิลิรูบินจะถูกขับไปยังเลือดและขับออกไปทางท่อน้ำดีผ่านไปยังลำไส้เล็ก โดยปกติแล้วเลือดจะมีปริมาณของบิลิรูบินเพียงเล็กน้อย ดังนั้น หากระดับบิลิรูบินในเลือดสูงผิดปกติอาจเกิดจากการทำลายเม็ดเลือดแดงที่มากขึ้น, เกิดความเสียหายที่ตับ เช่น ไวรัสตับอักเสบ ตับแข็ง และอาจเกิดจากนิ่วอุดต้นที่ท่อน้ำดี การที่ร่างกายมีระดับบิลิรูบินในเลือดสูงนั้นจะทำให้เกิดภาวะดีซ่าน
ดูที่ Bilirubinuria
Urobilinogen 0.2 1.0 Ehrlich units
or mg/dL
Creatinine - per day 4.8 19 mmol / 24 ช.ม.
Free catecholamines,
dopamine - per day 		90 420 μg / 24 ช.ม.
Free cortisol 28 or 30 280 หรือ 490 nmol/24 ช.ม. ค่าที่ต่ำกว่าปกติอาจจะเป็น Addison's disease ในขณะที่ค่าสูงกว่าปกติอาจเป็น Cushing's syndrome ค่าที่ต่ำกว่า 200 nmol/24 ช.ม. (72 µg/24 ช.ม.) บ่งบอกว่าไม่เป็น Cushing's syndrome
10 or 11 100 or 176 µg/24 ช.ม.
Phenylalanine 30.0 mg/L ในการตรวจคัดกรองทารกแรกเกิดนั้น ถ้าพบค่าที่สูงกว่าปกติจะบ่งชี้ว่าเกิดภาวะ phenylketonuria

วิธีตรวจ

แถบตรวจปัสสาวะ

แถบตรวจปัสสาวะ สามารถใช้ตรวจ

การตรวจใต้กล้องจุลทรรศน์

การตรวจปัสสาวะใต้กล้องจุลทรรศน์

จำนวนและชนิดของเซลล์ รวมทั้ง สารประกอบอื่น ๆ เช่น urinary casts สามารถนำมาใช้เป็นข้อมูลและรายละเอียดสำหรับการวินิจฉัยได้

วิธีอื่น

ดูเพิ่ม

แหล่งข้อมุลอื่น


Новое сообщение