ไซยาโนอะคริเลต (cyanoacrylate) คือชื่อเรียกรวมของวัสดุทางเคมีกลุ่มหนึ่งที่ใช้เป็นสารยึดติดแบบแห้งเร็ว อาทิ methyl-2-cyanoacrylate กับ ethyl-2-cyanoacrylate ที่รู้จักกันตามชื่อสามัญว่า กาวตราช้าง, กาวร้อน, หรือ ซูเปอร์กลู (Superglue), และ 2-octyl-cyanoacrylate หรือ n-butyl-cyanoacrylate ซึ่งใช้เป็นสารยึดติดทางการแพทย์และศัลยกรรมในชื่อ เดอร์มาบอนด์ (Dermabond) หรือ ทรอมาซีล (Traumaseal) เป็นต้น ส่วนในทางอุตสาหกรรมจะใช้อักษรย่อเรียกสารกลุ่มนี้ว่า "CA"
ประวัติ
ไซยาโนอะคริเลตเป็นหนึ่งในกลุ่มสารยึดติดที่มีองค์ประกอบทางเคมีที่คล้ายกัน ค้นพบโดยแฮร์รี คูเวอร์ (Harry Coover) ขณะที่ทำงานให้บริษัทอีสต์แมนโกดักในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง ระหว่างที่พวกเขากำลังวิจัยค้นคว้าเกี่ยวกับการผลิตเลนส์พลาสติกสำหรับกล้องส่องเล็งของอาวุธปืน แต่วัสดุที่พวกเขาสร้างขึ้นกลับกลายเป็นว่าทำให้เครื่องมือและอุปกรณ์ที่เคยบรรจุหรือจับวัสดุนั้นยึดติดกันหมด ซึ่งไม่ได้แก้ปัญหาเรื่องเลนส์เลย
ไซยาโนอะคริเลตออกขายสู่ตลาดอุตสาหกรรมเป็นครั้งแรกในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1955 โดยใช้ชื่อผลิตภัณฑ์ว่า แฟลชกลู (Flash Glue) ซึ่งยังคงมีการขายอยู่กระทั่งปัจจุบันและดำเนินกิจการโดย แกรี ชิปโก (Gary Shipko) ประธานบริษัทซูเปอร์กลูอินเทอร์เนชันแนล (Super Glue International) แห่งสหรัฐอเมริกา
ไซยาโนอะคริเลตในฐานะกาวแบบแห้งเร็วได้รับการจดสิทธิบัตรในปี ค.ศ. 1956 และออกขายสู่ตลาดผู้บริโภคในภายใต้ยี่ห้อ อีสต์แมน 910 และใน ค.ศ. 1958 กาวชนิดใหม่นี้ได้แสดงประสิทธิภาพสู่สายตาสาธารณชนในรายการโทรทัศน์ I've Got a Secret โดยมีแกร์รี มัวร์ (Garry Moore) เป็นดารารับเชิญ ซึ่งมัวร์นั้นถูกดึงขึ้นกลางอากาศด้วยแผ่นเหล็กกล้าสองแผ่นโดยใช้ อีสต์แมน 910 เพียงหนึ่งหยดเท่านั้น
- Petrie, Edward M. (2000). Handbook of adhesives and sealants. New York, NY: McGraw-Hill. p. 389. ISBN 0070498881.