การชักจูงทางจิตวิทยา

การชักจูงทางจิตวิทยา หรือ การครอบงำทางจิตวิทยา (อังกฤษ: psychological manipulation) เป็นวิธีที่ใช้ความสัมพันธ์เชิงอิทธิพล หรืออำนาจเพื่อนำไปสู่การครอบงำทางพฤติกรรม หรือทางความคิดต่อบุคคลใดๆ ในลักษณะที่ขัดต่อความสมัครใจ หรือโดยไม่ได้รับความยินยอมจากบุคคลนั้น เพื่อประโยชน์ของฝ่ายผู้ครอบงำ วิธีที่ผู้ครอบงำ (manipulator) ใช้บิดเบือน หรือชักจูงการรับรู้สภาวะความจริง อาจเป็นการใช้ผลรายงานที่ฉ้อฉล การชี้ชวน การโน้มน้าว หรือการล่อลวงอย่างอื่นๆ รวมไปถึงทำให้ยอมศิโรราบไม่ว่าจะโดยการบังคับข่มเหง (abuse) หรือโดยสมัครใจ

การครอบงำทางจิตวิทยาเป็นการใช้อิทธิพลทางสังคมรูปแบบหนึ่ง ซึ่งอาจเกิดขึ้นเพราะความหวังดีก็ได้ เช่น การที่แพทย์ หรือสมาชิกในครอบครัว พยายามโน้มน้าว หรือหว่านล้อมชักจูงบุคคลให้เปลี่ยนพฤติกรรม หรือแก้ไขลักษณะนิสัยที่ไม่ดีของตน