นอร์เอพิเนฟรีน
| ข้อมูลทางคลินิก | |
|---|---|
| ชื่ออื่น |
|
| ข้อมูลทางสรีรวิทยา | |
| เนื้อเยื่อต้นกำเนิด | โลคัสซีรูเลอัส; ระบบประสาทซิมพาเทติก; อะดรีนัลเมดัลลา |
| เนื้อเยื่อเป้าหมาย | ทั่วร่างกาย |
| ตัวรับ | α1, α2, β1, β3 |
| กระตุ้น | ยาซิมพาโทมิเมติก, โคลนิดีน, ไอโซพรีนาลีน |
| ยับยั้ง | ยาแก้ซึมเศร้าไตรไซคลิก, เบตาบล็อกเกอร์, ยาระงับอาการทางจิต |
| สารต้นกำเนิด | โดพามีน |
| ชีวสังเคราะห์ | โดพามีน บีตา-มอนอออกซิเจเนส |
| เมแทบอลิซึม | MAO-A; COMT |
| ตัวบ่งชี้ | |
| |
| เลขทะเบียน CAS | |
| PubChem CID | |
| IUPHAR/BPS | |
| DrugBank | |
| ChemSpider | |
| KEGG | |
| ChEBI | |
| ChEMBL | |
| ECHA InfoCard | 100.000.088 |
| ข้อมูลทางกายภาพและเคมี | |
| สูตร | C8H11NO3 |
| มวลต่อโมล | 169.18 g·mol−1 |
| แบบจำลอง 3D (JSmol) | |
| |
| |
นอร์เอพิเนฟรีน (อังกฤษ: norepinephrine, ย่อ NE) หรือ นอร์อะดรีนาลีน (noradrenaline, ย่อ NA) เป็นสารประกอบอินทรีย์ในกลุ่มสารสื่อประสาทแคทีโคลามีน ทำหน้าที่เป็นฮอร์โมนและสารสื่อประสาทในร่างกาย คำว่านอร์อะดรีนาลีนมาจากรากศัพท์ภาษาละตินที่แปลว่า "อยู่ที่/อยู่ติดกับไต" และใช้ทั่วไปในสหราชอาณาจักร ขณะที่คำนอร์เอพิเนฟรีนมีความหมายเดียวกันแต่รากศัพท์มาจากภาษากรีก นิยมใช้ในสหรัฐมากกว่า ชื่อนอร์เอพิเนฟรีนยังเป็นชื่อระหว่างประเทศที่ไม่มีเจ้าของ หรือชื่อสามัญทั่วไปของสารนี้ในรูปแบบยารักษาความดันโลหิตต่ำมาก นอร์เอพิเนฟรีนถูกค้นพบครั้งแรกในปี ค.ศ. 1946 โดยอูล์ฟ ฟอน ออยเลอร์ นักสรีรวิทยาชาวสวีเดน
นอร์เอพิเนฟรีนถูกผลิตที่นิวเคลียสที่เรียกว่าโลคัสซีรูเลอัสในสมองส่วนพอนส์ นอกจากนี้ยังสามารถผลิตได้ที่อะดรีนัลเมดัลลาในต่อมหมวกไต โดยสังเคราะห์จากกรดอะมิโนฟีนิลอะลานีน ให้กลายเป็นไทโรซีน โดพามีน และนอร์เอพิเนฟรีน นอร์เอพิเนฟรีนเป็นสารสื่อประสาทหลักในระบบประสาทซิมพาเทติก ทำงานคล้ายเอพิเนฟรีนคือจับกับตัวรับอะดรีเนอร์จิกแล้วกระตุ้นการทำงานของร่างกายหลายส่วน เช่น อัตราหัวใจเต้น ความดันเลือด การเผาผลาญกลูโคสเป็นพลังงาน การไหลเวียนเลือดไปที่กล้ามเนื้อโครงร่าง การสร้างและเรียกความทรงจำ และการใส่ใจจดจ่อ นอร์เอพิเนฟรีนจะถูกหลั่งน้อยในช่วงนอนหลับก่อนจะเพิ่มขึ้นในช่วงตื่นตัว และจะเพิ่มสูงขึ้นอย่างมากเมื่อร่างกายอยู่ในช่วงการตอบสนองโดยสู้หรือหนี อันเป็นปฏิกิริยาทางสรีรภาพที่เกิดตอบสนองต่อเหตุการณ์ที่รู้สึกว่าเป็นอันตราย
นอร์เอพิเนฟรีนจัดเป็นหนึ่งในกลุ่มยาซิมพาโทมิเมติก ซึ่งเป็นยากระตุ้นที่เสริมการทำงานของตัวทำการเอนโดจีนัสในระบบประสาทซิมพาเทติก โดยให้ทางหลอดเลือดดำเพื่อเพิ่มอัตราหัวใจเต้นและความดันเลือดต่ำระดับวิกฤต Surviving Sepsis Campaign แนะนำให้ใช้นอร์เอพิเนฟรีนในการรักษาช็อกเหตุพิษติดเชื้อที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยวิธีการคืนน้ำ ร่วมกับวาโซเพรสซินและเอพิเนฟรีน
|
คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: นอร์เอพิเนฟรีน |