| พุทราจีน | |
|---|---|
| |
| ต้นพุทรา | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Plantae |
| ไม่ได้จัดลำดับ: | Angiosperms |
| ไม่ได้จัดลำดับ: | Eudicots |
| ไม่ได้จัดลำดับ: | Rosids |
| อันดับ: | Rosales |
| วงศ์: | Rhamnaceae |
| สกุล: | Ziziphus |
| สปีชีส์: | Z. jujuba |
| ชื่อทวินาม | |
|
Ziziphus jujuba Mill. | |
| ชื่อพ้อง | |
| |
พุทราจีน (อังกฤษ: jujube; พันธุ์ที่มีเปลือกสีน้ำตาลเข้มเรียก อังกฤษ: red date; Chinese date; ชื่อวิทยาศาสตร์: Ziziphus jujuba) ภาคอีสานเรียก บักทันหรือหมากกะทัน ภาคเหนือเรียกมะตัน มะตันหลวง นางต้มต้น ภาษาจีนเรียก เป้กเลี้ยบ อินเดียเรียก เบอร์ เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก ในวงศ์ Rhamnaceae เป็นไม้ยืนต้นมีหนาม มักมีเป็นคู่ โดยตรงทั้งสองอันหรือตรงอันหนึ่ง โค้งอันหนึ่ง ผลมีเมล็ดเดียว ผิวเรียบ ส่วนใหญ่ผลสุกจะเป็นสีเหลือง ยกเว้นบางพันธุ์ที่เป็นสีแดงเข้ม มีทั้งพันธุ์ผลเล็กและผลใหญ่
พุทราจีนมีถิ่นกำเนิดในประเทศจีนตอนเหนือ มีการบริโภคในประเทศจีนมาเมื่อ 4,000 ปีที่แล้ว ในอินเดียปลูกพุทรามาก่อนสมัยพุทธกาล ซึ่งมีกล่าวถึงในบันทึกของหลวงจีนยวนชางที่เดินทางไปอินเดียเมื่อราว พ.ศ. 1172 ในกรีกเป็นที่รู้จักตั้งแต่สมัยโฮเมอร์ โดยมีกล่าวถึงพุทราในโอดิสซี
พันธุ์พุทราจีน
พันธุ์พุทราจีนที่มีปลูกในประเทศไทยได้แก่
- พันธุ์พื้นเมือง แบ่งเป็นพันธุ์ลูกเกดและพันธุ์ไข่เต่า ใบขนาดเล็ก กลม ผลรีหรือกลมแป้น เปลือกบาง เนื้อหยาบสีเหลือง รสเปรี้ยวและฝาดอมหวาน
- พันธุ์สามรส ใบเล็กยาวรี หนา ผลทรงกลมแป้น เปลือกบาง เนื้อละเอียดสีขาวกรอบ
- พันธุ์เจดีย์ หรือพันธุ์ปากน้ำ เป็นลูกผสมของพันธุ์พื้นเมืองกับพันธุ์จากอินเดีย ถิ่นกำเนิดอยู่ที่สมุทรปราการ
- พันธุ์บอมเบย์ นำเข้ามาจากกัลกัตตา ใบยาวรี ปลายแหลม ผลยาวรี เปลือกบางเป็นมัน เนื้อเหลือง ละเอียด หวานกรอบ
- พันธุ์เหรียญทอง ใบใหญ่ยาว ผลใหญ่ทรงกลมคล้ายแอปเปิล เปลือกหนา ผิวหยาบ เนื้อขาวละเอียด หวานกรอบ มีกลิ่นหอม
- พันธุ์แอปเปิล ใบใหญ่รูปหัวใจ ผลใหญ่ กลมแป้น เปลือกหนาใส สีเขียวเข้มเนื้อสีขาว กรอบละเอียด หวานอมเปรี้ยว
- พันธุ์สาลี่หรือพันธุ์บอมเบย์ยักษ์ ใบใหญ่ ผลทรงคล้ายสาลี่ ผลใหญ่กว่าพันธุ์อื่น เปลือกบาง ผิวเหลือง เนื้อสีเหลือง ค่อนข้างหยาบ หวานกรอบ เนื้อมาก
| คุณค่าทางโภชนาการต่อ 100 กรัม (3.5 ออนซ์) | |
|---|---|
| พลังงาน | 331 กิโลจูล (79 กิโลแคลอรี) |
20.23 g |
|
0.20 g |
|
1.20 g |
|
| วิตามิน | |
| วิตามินเอ | 40 IU |
| ไทอามีน (บี1) |
(2%) 0.020 มก. |
| ไรโบเฟลวิน (บี2) |
(3%) 0.040 มก. |
| ไนอาซิน (บี3) |
(6%) 0.900 มก. |
| วิตามินบี6 |
(6%) 0.081 มก. |
| วิตามินซี |
(83%) 69 มก. |
| แร่ธาตุ | |
| แคลเซียม |
(2%) 21 มก. |
| เหล็ก |
(4%) 0.48 มก. |
| แมกนีเซียม |
(3%) 10 มก. |
| ฟอสฟอรัส |
(3%) 23 มก. |
| โพแทสเซียม |
(5%) 250 มก. |
| โซเดียม |
(0%) 03 มก. |
| องค์ประกอบอื่น | |
| น้ำ | 77.86 g |
| ประมาณร้อยละคร่าว ๆ โดยใช้การแนะนำของสหรัฐสำหรับผู้ใหญ่ แหล่งที่มา: USDA FoodData Central | |
| คุณค่าทางโภชนาการต่อ 100 กรัม (3.5 ออนซ์) | |
|---|---|
| พลังงาน | 1,201 กิโลจูล (287 กิโลแคลอรี) |
73.60 g |
|
1.10 g |
|
3.70 g |
|
| วิตามิน | |
| วิตามินเอ | 40 IU |
| ไทอามีน (บี1) |
(18%) 0.210 มก. |
| ไรโบเฟลวิน (บี2) |
(30%) 0.360 มก. |
| ไนอาซิน (บี3) |
(3%) 0.500 มก. |
| วิตามินบี6 |
(0%) 0.00 มก. |
| วิตามินซี |
(16%) 13 มก. |
| แร่ธาตุ | |
| แคลเซียม |
(8%) 79 มก. |
| เหล็ก |
(14%) 1.80 มก. |
| แมกนีเซียม |
(10%) 37 มก. |
| ฟอสฟอรัส |
(14%) 100 มก. |
| โพแทสเซียม |
(11%) 531 มก. |
| โซเดียม |
(1%) 09 มก. |
| องค์ประกอบอื่น | |
| น้ำ | 19.70 g |
| ประมาณร้อยละคร่าว ๆ โดยใช้การแนะนำของสหรัฐสำหรับผู้ใหญ่ แหล่งที่มา: USDA FoodData Central | |