กระดาษชำระ (อังกฤษ: Toilet Paper) เป็นกระดาษที่ใช้เพื่อทำความสะอาดภายหลังกิจปลดทุกข์ (ถ่ายอุจจาระ) มักมีลักษณะเป็นม้วนกลม และมีเนื้อกระดาษเบาและบางกว่ากระดาษทิชชู่ซึ่งใช้สำหรับซับหน้า คุณลักษณะเด่นของกระดาษชำระคือ ยุ่ยเปื่อยได้ง่ายเมื่อสัมผัสกับน้ำ
ประวัติของกระดาษชำระ
ยุคก่อนกระดาษชำระ
ในอดีต ก่อนมีกระดาษชำระ มนุษย์มีวิธีการชำระล้างภายหลังจากการขับถ่ายในรูปแบบต่าง ๆ โดยมีผู้ศึกษาและแยกแยะความแตกต่างในการชำระล้าง ดังนี้
- ชาวประมงใช้เปลือกหอย
- ชาวกรีกใช้ก้อนหิน หรือแผ่นดินเหนียว
- ชาวโรมันใช้ไม้หุ้มปลายด้วยฟองน้ำที่แช่ในโถน้ำเกลือ
- ชาวเมดิเตอร์เรเนียนใช้มือซ้าย และคาดว่าชาวอาหรับก็เช่นกัน ดังจะสังเกตได้ว่าชาวอาหรับเชื่อว่ามือซ้ายเป็นมือข้างที่สกปรก และชาวยุโรปไม่นิยมจับมือทักทายด้วยมือซ้าย
- ชาวเอสกิโมใช้หิมะ
- ชาวเยอรมันใช้ใบไม้ หรือเปลือกไม้
- ในยุคกลาง คนทั่วไปใช้ใบไม้แห้ง ขณะที่ผู้มีฐานะใช้ขนแกะ
- ชาวอเมริกันยุคบุกเบิกใช้ซังข้าวโพด หรือ กระดาษหนังสือพิมพ์
กำเนิดกระดาษชำระ
มีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่น่าเชื่อถือได้บันทึกไว้ว่า ชนชาติแรกที่นำกระดาษมาใช้เพื่อการนี้ ได้แก่ ชาวจีน มีหลักฐานว่าชาวจีนมีการใช้กระดาษเพื่อเป็นบรรจุภัณฑ์ตั้งแต่ราว 200 ปีก่อนคริสตกาล และได้นำกระดาษมาเป็นกระดาษชำระราว คริสต์ศตวรรษที่ 600 ว่ากันว่า บุคคลที่มีดำริให้มีการใช้กระดาษชำระนี้ ได้แก่ องค์จักรพรรดิ มีหลักฐานที่บันทึกไว้ว่าในคริสต์ศตวรรษที่ 14 ยุคราชวงศ์หมิง (ค.ศ. 1368 - ค.ศ. 1644) องค์จักรพรรดิจีน ได้มีรับสั่งให้มีการผลิตกระดาษชำระเพื่อใช้ภายในพระราชวัง มีขนาดกว้าง 2 ฟุต ยาว 3 ฟุต และมีการใช้น้ำหอมปรุงกลิ่นให้แก่กระดาษชำระเหล่านั้นอีกด้วย มีบันทึกว่า ในปี ค.ศ. 1393 เพียงปีเดียว มีการผลิตกระดาษชำระเพื่อใช้ในพระราชวังถึง 15,000 ชิ้น และมีการผลิตกระดาษชำระเพื่อใช้ในกรุงนานกิง (เมืองหลวงในขณะนั้น) ถึง 720,000 ชิ้น โดยในยุคนั้น กระดาษชำระผลิตออกมาเป็นแผ่นเรียบธรรมดา
งานเขียนของ François Rabelais นักประพันธ์ชาวฝรั่งเศสในยุคศตวรรษที่ 16 ได้กล่าวไว้ในบทประพันธ์ของเขาเรื่อง Gargantua and Pantagruel เป็นหลักฐานที่ยืนยันได้ว่า ชาวยุโรปได้มีการใช้กระดาษ เพื่อทำความสะอาดภายหลังการปลดทุกข์ในยุคนั้น
กระดาษชำระในปัจจุบัน
กระดาษชำระ มีการผลิตเพื่อจำหน่ายครั้งแรกในสหรัฐอเมริกา เมื่อปี ค.ศ. 1857 โดยโจเซฟ กาเย็ตตี้ (Joseph C. Gayetty) โดยใช้ชื่อตราสินค้าว่ากาเย็ตตี้ (Gayetty) พิมพ์ลงบนกระดาษชำระทุกแผ่นของบริษัทด้วย
เซ็ท วีลเลอร์ (Seth Wheeler of Albany) ผู้ก่อตั้งบริษัท อัลบานี เพอร์ฟอร์เรต แวรปปิ้ง เปเปอร์(A.F.W.) เป็นบุคคลแรกที่ได้จดสิทธิบัตรผ้าอ้อมสำเร็จรูป และกระดาษชำระ ในประเทศสหรัฐอเมริกา โดยเป็นต้นแบบของกระดาษชำระในรูปของม้วนกลมที่เราคุ้นเคย และใช้กันมากระทั่งปัจจุบันนี้
ปี ค.ศ. 1942 บริษัท เซนท์แอนดริว (St.Andrew Paper's Mills) ในประเทศอังกฤษ ได้ผลิตกระดาษชำระแบบประกบแผ่นคู่ดังเช่นที่ใช้กันในปัจจุบัน
กระดาษชำระแบบเปียก ได้ออกสู่ตลาดครั้งแรกในประเทศอังกฤษ ในช่วงทศวรรษ 1990 โดยบริษัท คิมเบอร์ลี่ คล๊ากส์ และต่อมาได้นำผลิตภัณฑ์นี้แนะนำแก่ผู้บริโภคในประเทศสหรัฐอเมริกาในปี ค.ศ. 2001
กระดาษชำระในประเทศต่าง ๆ
ประเทศเยอรมนี
มีการผลิตกระดาษชำระในประเทศเยอรมนี เมื่อปีค.ศ. 1928 ในเมืองลุดวิกส์บวร์ก โดยฮานส์ เคลนก์ (Hans Klenk) ได้ก่อตั้งบริษัทผลิตกระดาษชำระภายใต้ตราสินค้า ฮาเกิล (Hakle)ในครั้งนั้นใช้กระดาษธรรมดาทำเป็นกระดาษชำระ โดยทำเป็นแผ่นขนาดมาตรฐานในม้วนกลม กระทั่งในปี ค.ศ. 1958 จึงได้มีการนำกระดาษชำระแบบอเมริกาเข้ามาผลิตและจำหน่าย ซึ่งกระดาษชำระแบบอเมริกามีความอ่อนนุ่มกว่ามาก
ประเทศฝรั่งเศส
ชาวฝรั่งเศสเรียกกระดาษชำระว่า เพคู (PQ) ก่อนที่จะมีการใช้กระดาษชำระ ชาวฝรั่งเศสและชาติอื่น ๆ ในยุโรปใช้กระดาษหนังสือพิมพ์ นิตยสารเก่า หรือแผ่นพับ ใบปลิว เพื่อชำระล้างหลังการปลดทุกข์ กระดาษชำระได้ถูกนำมาใช้ครั้งแรกตั้งแต่ช่วงต้นของศตวรรษที่ 20 โดยในระยะแรกเป็นเครื่องใช้ที่แสดงความโอ่อ่าของผู้ครอบครอง จนกระทั่งในช่วงปลายทศวรรษ 1960 จึงได้มีการใช้กันอย่างแพร่หลายมากขึ้น โดยในยุคแรกกระดาษชำระในประเทศฝรั่งเศสมีลักษณะเช่นเดียวกับกระดาษชำระในประเทศเยอรมนี กระทั่งช่วงทศวรรษที่ 1980 จึงได้มีการนำกระดาษชำระแบบปัจจุบันนี้มาใช้งาน
ต่อมาในประเทศฝรั่งเศส ได้มาการนำบิเด่ท์ (Bidet) หรือโถปัสสาวะสำหรับสุภาพสตรีมาใช้ เป็นเหตุให้มีการเปลี่ยนพฤติกรรมของสุภาพสตรีในการใช้กระดาษชำระ
ประเทศญี่ปุ่น
ในปี ค.ศ. 1999 ประเทศญี่ปุ่นได้ออกแบบสุขภัณฑ์ที่ไม่ต้องใช้กระดาษชำระ โดยออกแบบระบบการฉีดชำระ และเป่าแห้งในตัว ออกมาเป็นครั้งแรก
ข้อมูล ณ ปี ค.ศ. 1998 ชาวญี่ปุ่นใช้กระดาษชำระเฉลี่ยคนละ 55 ม้วนต่อปี และยังมีอัตราการใช้กระดาษชำระที่สูงขึ้นต่อเนื่องถึงร้อยละ 10 - 14 ต่อปีทีเดียว
ประเทศไทย
ห้างหุ้นส่วนจำกัด อุตสาหกรรมกระดาษแม่น้ำ เป็นโรงงานผลิตกระดาษอนามัย (กระดาษทิชชู่) แห่งแรกในประเทศไทยเพื่อทดแทนการนำเข้า ก่อตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2509
ขนาดของกระดาษชำระ
เดิม ขนาดมาตรฐานของกระดาษชำระ ได้แก่ กว้าง 4.5 นิ้ว ยาว 4.5 นิ้ว ซึ่งยังคงเป็นขนาดมาตรฐานของกระดาษชำระที่ใช้กันในปัจจุบัน แต่บริษัทผู้ผลิตบางรายได้ปรับลดขนาดลง โดยยังคงความยาวไว้ที่ 4.5 นิ้ว แต่ปรับลดความกว้างลงเล็กน้อย โดยปกติ กระดาษชำระแบบแผ่นเดียว 1 ม้วนจะประกอบด้วยกระดาษชำระประมาณ 1,000 แผ่น ในขณะที่กระดาษชำระแบบ 2 แผ่นประกบ 1 ม้วนจะประกอบด้วยกระดาษชำระประมาณ 500 แผ่น แต่ทั้งนี้ในปัจจุบัน ผู้ผลิตได้ปรับเปลี่ยนขนาดเพื่อสร้างกลไกการตลาด เช่น ทำม้วนที่มีจำนวนแผ่นมากขึ้น หรือน้อยลง เพื่อกลยุทธ์ด้านราคา
ขั้นตอนการผลิตกระดาษชำระ
วัตถุดิบ
วัตถุดิบหลักที่ใช้ในการผลิตกระดาษชำระ ได้แก่เยื่อกระดาษ ซึ่งได้แก่
- เยื่อกระดาษบริสุทธิ์ ได้แก่เยื่อกระดาษที่ได้จากกระบวนการคัดแยกเยื่อจากต้นไม้
- เยื่อเวียนใหม่ ได้แก่เยื่อกระดาษซึ่งผลิตจากกระดาษที่นำกลับมาใช้ใหม่โดยผ่านกรรมวิธีในการจัดแยกเยื่อกระดาษจากสิ่งปฏิกูล และหมึกพิมพ์ และผ่านกระบวนการฟอกสีเพื่อให้ได้เยื่อกระดาษสีขาว สำหรับเป็นวัตถุดิบการผลิตต่อไป
โดยเยื่อกระดาษที่นำมาใช้ผลิตกระดาษชำระ กระดาษเช็ดหน้า ได้แก่ส่วนผสมของเซลลูโลสแวดดิ้ง โดยแหล่งนำเข้าเยื่อกระดาษเซลูโลสแวดดิ้งสำคัญของไทย คือ สิงคโปร์ สหรัฐอเมริกา และเยอรมนี แม้กระดาษชำระจะสามารถผลิตได้จากทั้งเยื่อกระดาษบริสุทธิ์ และเยื่อเวียนใหม่ แต่โดยส่วนใหญ่แล้วกระดาษชำระจะผลิตมาจากเยื่อกระดาษบริสุทธิ์
กระบวนการผลิตกระดาษชำระ
กระบวนการผลิตกระดาษชำระ มีขั้นตอนดังนี้
- นำเยื่อกระดาษที่ได้คุณภาพตามต้องการ ในที่นี้อาจใช้เยื่อกระดาษบริสุทธิ์ เยื่อเวียนใหม่ หรือใช้ผสมผสานกัน ตามคุณภาพของกระดาษชำระที่ต้องการ
- นำเยื่อกระดาษที่ได้ มาตีผสมกับน้ำ โดยมีสัดส่วนน้ำร้อยละ 95 เยื่อกระดาษร้อยละ 5
- นำน้ำผสมเยื่อกระดาษมารีดอบเป็นแผ่นกระดาษโดยผ่านเครื่องอบที่มีระดับความร้อนสูงกว่า 120 องศา C และความดัน 5 กก./ตร.ซม. ในขั้นตอนนี้ เทคโนโลยีการอบเป็นตัวช่วยทำให้กระดาษชำระมีความอ่อนนุ่ม ไม่แข็งกระด้าง
- นำกระดาษที่ผ่านการรีบอบ มาผ่านกระบวนการทำให้ย่น เป็นลอนหรือเป็นจีบ ทำลายดุน และปรุรู
- นำกระดาษชำระที่ได้ เข้าสู่กระบวนการม้วน เป็นม้วนกระดาษชำระ แล้วบรรจุลงหีบเพื่อจัดจำหน่ายแก่ผู้บริโภค
กระบวนการผลิตเยื่อเวียนใหม่ มีขั้นตอนดังนี้
- การรวบรวมวัตถุดิบที่เป็นเศษกระดาษ
- นำมาตีให้เกิดเป็นเยื่อกระดาษที่ได้มาตรฐาน ณ อุณหภูมิ 55 องศาเซลเซียส และความดัน 2 กก./ตร.ซม.
- กำจัดสารเคมีและสิ่งปลอมปนโดยเครื่องคัดแยก และฟอกสี
- นำเยื่อกระดาษที่ผ่านการคัดแยกแล้ว ผ่านกระบวนการทำความสะอาดอีกครั้งหนึ่งเพื่อให้ได้มาตรฐาน
สิ่งที่น่าสนใจเกี่ยวกับกระดาษชำระ
- กระดาษชำระโดยส่วนใหญ่ทั่วโลก เป็นสีขาว
- ไต้หวัน เป็นประเทศแรกที่ใช้กระดาษชำระแบบแผ่นป๊อปอัพ
- ในขั้นตอนการผลิตกระดาษชำระ จะผสมน้ำร้อยละ 95 ขณะที่มีเยื่อกระดาษเพียงร้อยละ 5 ก่อนที่จะนำมาทำให้น้ำระเหยออกไปจนเหลือแผ่นกระดาษบาง ๆ
- สหรัฐอเมริกา เป็นประเทศผู้ผลิตกระดาษชำระรายใหญ่ที่สุดของโลก และเป็นประเทศที่มีการใช้กระดาษชำระมากที่สุดในโลกเช่นกัน โดยเฉลี่ยชาวอเมริกา 1 คนใช้กระดาษชำระวันละ 57 แผ่น หรือประมาณปีละ 20,805 แผ่น
- พิพิธภัณฑ์กระดาษชำระ เปิดให้เข้าชมได้ครั้งแรกในปี ค.ศ. 1999
- ในปี ค.ศ. 1973 เกิดเหตุการณ์กระดาษชำระขาดตลาดทั่วประเทศสหรัฐอเมริกา เป็นเวลานานถึง 3 สัปดาห์
- ในสงครามอ่าวเปอร์เซีย ช่วงปี ค.ศ. 1990 - ค.ศ. 1991 กองทัพสหรัฐอเมริกาพรางรถถังของกองทัพด้วยกระดาษชำระ
- มีเรื่องเล่าขำขันว่า ในช่วงแรกที่มีการใช้กระดาษชำระในประเทศรัสเซียนั้น ชาวรัสเซียใช้กระดาษชำระเพื่อทำความสะอาดมือ ภายหลังจากที่ใช้มือทำความสะอาดก้นของตนเอง
- กระดาษชำระ เป็นตัวชี้วัดตัวหนึ่งในปัจจัยหลาย ๆ ตัวที่ใช้ในการวัดระดับมาตรฐานโรงแรมไทย
- ในประเทศไทย มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรมหรือ มอก.ที่กำหนดเอาไว้ว่า สินค้าประเภทกระดาษชำระนั้นต้องมีความยาวไม่ต่ำว่า 31 เมตรต่อม้วน แต่ไม่มีผู้ผลิตกระดาษชำระรายใดที่ผ่านเกณฑ์มาตรฐานของกระดาษชำระ เราจึงไม่เห็นสัญลักษณ์ มอก.แปะอยู่ที่สินค้ายี่ห้อใดเลย
- ประเทศในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รวมถึงประเทศไทย นิยมใช้น้ำในการชำระล้าง มากกว่าการใช้กระดาษชำระ
ดูเพิ่ม
อ่านเพิ่มเติม
- De Beaumont, Sally; Tanner, Amoret; Rickards, Maurice (2000), Encyclopedia of Ephemera, UK: Routledge, pp. 190–191, ISBN 0-415-92648-3
- Knuth, Donald E. (October 1984), "The Toilet Paper Problem", The American Mathematical Monthly, 91 (8): 465–470, doi:10.2307/2322567, JSTOR 2322567
- Smyth, Richard (2012). Bum Fodder: An Absorbing History of Toilet Paper. Souvenir Press Limited. ISBN 978-0-285-64120-4.
แหล่งข้อมูลอื่น
 |
วิกิพจนานุกรม มีความหมายของคำว่า toilet rollหรือ toilet paper |
 |
คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: กระดาษชำระ |