จุนสี
| จุนสี | |
|---|---|
| ชื่อตาม IUPAC | Copper(II) sulfate |
| ชื่ออื่น | Cupric sulfate Blue vitriol Bluestone Chalcanthite |
| เลขทะเบียน | |
| เลขทะเบียน CAS |
[7758-98-7][CAS], 7758-99-8 (pentahydrate) |
| PubChem | 24462 |
| EC number | 231-847-6 |
| RTECS number | GL8800000 (anhydrous) GL8900000 (pentahydrate) |
| คุณสมบัติ | |
| สูตรเคมี | CuSO4 |
| มวลต่อหนึ่งโมล | 159.61 g/mol (anhydrous) 249.68 g/mol (pentahydrate) |
| ลักษณะทางกายภาพ | blue crystalline solid (pentahydrate) gray-white powder (anhydrous) |
| ความหนาแน่น | 3.603 g/cm3 (anhydrous) 2.284 g/cm3 (pentahydrate) |
| จุดหลอมเหลว |
110 °C (−4H2O) |
| ความสามารถละลายได้ ใน น้ำ | 31.6 g/100 ml (0 °C) |
| ความสามารถละลายได้ |
anhydrous ไม่ละลายในเอทานอล pentahydrate ละลายในเมทานอลและเอทานอล |
| ดัชนีหักเหแสง (nD) | 1.514 (pentahydrate) |
| โครงสร้าง | |
| โครงสร้างผลึก | Triclinic |
|
Coordination geometry |
Octahedral |
| อุณหเคมี | |
|
Std enthalpy of formation ΔfH |
−769.98 kJ/mol |
|
Standard molar entropy S |
109.05 J K−1 mol−1 |
| ความอันตราย | |
| MSDS |
ICSC 0751 (anhydrous) ICSC 1416 (pentahydrate) |
| การจำแนกของ EU | อันตราย (Xn) ระคายเคือง(Xi) อันตรายต่อสิ่งแวดล้อม (N) |
| EU Index | 029-004-00-0 |
| R-phrases | R22, R36/38, R50/53 |
| S-phrases | (S2), S22, S60, S61 |
| จุดวาบไฟ | ไม่ติดไฟ |
| LD50 | 300 mg/kg |
| สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน | |
| แคทไอออนที่เกี่ยวข้อง | |
| หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa | |
| สถานีย่อย:เคมี | |
จุนสี หรือ คอปเปอร์(II)ซัลเฟต (อังกฤษ: Copper (II) sulphate) เป็นสารประกอบของทองแดง กำมะถันและออกซิเจน ที่มีสูตรทางเคมี CuSO4 เกลือจุนสีพบได้หลายรูปแบบตามจำนวนโมเลกุลน้ำที่ประกอบอยู่ในผลึก จุนสีสะตุหรือจุนสีที่ปราศจากน้ำ (anhydrous) เป็นผงสีเทาขาว ขณะที่จุนสีที่พบได้บ่อยมีน้ำ 5 โมเลกุล (pentahydrate) มีสีฟ้าสด สารเคมีนี้ใช้ประโยชน์เป็นสารปราบวัชพืช สารกำจัดสัตว์และแมลงรบกวน สารฆ่าเชื้อรา
ในตำรายาบางครั้งเรียกจุนสีว่ากำมะถันเขียว แต่เดิมผลิตจากน้ำฉีดแร่ในเหมืองทองแดง นำมาต้มให้น้ำระเหย ใช้เป็นยาถอนพิษ กัดหูดและคุดทะราด ในภาษาไทยโบราณจะเรียกสีของจุนสีว่าสีเขียว
การเตรียม
การผลิตจุนสีในเชิงอุตสาหกรรมทำได้โดยนำโลหะทองแดงไปทำปฏิกิริยากับกรดซัลฟิวริกเข้มข้น หรือนำคอปเปอร์ออกไซด์ไปทำปฏิกิริยากับกรดซัลฟิวริกเจือจาง