ฝีรอบทอนซิล

ฝีรอบทอนซิล (Peritonsillar abscess)
ชื่ออื่น	Quinsy, quinsey
ผู้ป่วยมีฝีรอบทอนซิลที่ด้านขวา (ในภาพอยู่ทางซ้าย)Right sided peritonsillar abscess
สาขาวิชา	Otorhinolaryngology
อาการ	Fever, throat pain, trouble opening the mouth, change to the voice
ภาวะแทรกซ้อน	Blockage of the airway, aspiration pneumonitis
สาเหตุ	Multiple types of bacteria
ปัจจัยเสี่ยง	Streptococcal pharyngitis
วิธีวินิจฉัย	Based on the symptoms
โรคอื่นที่คล้ายกัน	Retropharyngeal abscess, infectious mononucleosis, epiglottitis, cancer
การรักษา	Remove pus, antibiotics, fluids, pain medication, steroids
ความชุก	~3 per 10,000 per year (USA)

ฝีรอบทอนซิล (อังกฤษ: peritonsillar abscess, quinsy, quinsey) เป็นภาวะแทรกซ้อนอย่างหนึ่งของทอนซิลอักเสบ ทำให้เกิดหนองคั่งเป็นฝีขึ้นที่ฐานของทอนซิล ในบริเวณที่เรียกว่าช่องว่างรอบทอนซิล (peritonsillar space) ผู้ป่วยจะมีอาการไข้ เจ็บคอ อ้าปากลำบาก และเสียงเปลี่ยน ส่วนใหญ่จะเจ็บมากเพียงข้างเดียว ภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญคือการอุดกั้นทางเดินหายใจ และปอดอักเสบจากการสำลัก

ส่วนใหญ่เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียบางชนิด โดยเฉพาะคอหอยอักเสบจากเชื้อสเตร็ปโตค็อกคัส ส่วนใหญ่จะไม่เกิดในผู้ที่เคยตัดทอนซิลออกไปแล้ว การวินิจฉัยทำได้โดยดูจากประวัติและผลการตรวจร่างกาย บางครั้งอาจจำเป็นต้องถ่ายภาพรังสีเพื่อตรวจหาภาวะแทรกซ้อนในกรณีที่สงสัย

การรักษาทำได้โดยการผ่าตัดเอาหนองออกจากฝี ให้ยาปฏิชีวินะ สารน้ำ และยาแก้ปวดลดไข้ บางครั้งอาจต้องใช้สเตียรอยด์ร่วมด้วย ส่วนใหญ่ไม่จำเป็นต้องนอนรักษาในโรงพยาบาล ในสหรัฐอเมริกาพบผู้ป่วยประมาณ 3 ต่อ 10,000 คน-ปี ผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นวัยผู้ใหญ่ตอนต้น

แหล่งข้อมูลอื่น