| เพลแลกรา | |
|---|---|
 | |
| อาการทางผิวหนังของเพลแลกรา ผิวหนังลอก, แดง และหนาตัวตรงส่วนที่โดนแดด | |
| สาขาวิชา | ตจวิทยา |
| อาการ | ผิวหนังอักเสบ, ท้องเสีย, ภาวะสมองเสื่อม, เจ็บปาก |
| ประเภท | ปฐมภูมิ, ทุติยภูมิ |
| สาเหตุ | ร่างกายมีไนอาซินไม่เพียงพอ |
| วิธีวินิจฉัย | Based on symptoms |
| โรคอื่นที่คล้ายกัน | ควาชิออร์คอร์, เพมฟีกัส, โฟโตเดอร์มาทิทิส, พอร์ฟัยเรีย |
| การป้องกัน | ขจัดความยากจน |
| การรักษา | ให้เสริมไนอาซินหรือนิโคทินาไมด์ |
| พยากรณ์โรค | ดี (หากได้รับการรักษา), เสียชีวิตใน ~ 5 ปี (ไม่ได้รับการรักษา) |
| ความชุก | พบยาก (ประเทศพัฒนาแล้ว), ค่อนข้างทั่วไป (ประเทศกำลังพัฒนา) |
เพลแลกรา หรือ เพลลากรา (อังกฤษ: Pellagra) เป็นโรคที่เกิดจากการขาดไนอาซิน (วิตามิน บี3) อาการประกอบด้วยการอักเสบของผิวหนัง, ท้องเสีย, ภาวะสมองเสื่อม และความเจ็บปวดในปาก โดยผิวหนังส่วนที่เสียดสีบ่อยหรือโดนแดดจะแสดงอาการก่อน เมื่อเวลาผ่านไปผิวหนังอาจเข้มลง หลุดลอก หรือแดงขึ้น
เพลแลกราแบ่งออกเป็นสองชนิด ปฐมภูมิ และ ทุติยภูมิ แบบปฐมภูมิเกิดจากอาหารการกินที่มีไนอาซินกับทริพโทแฟนไม่เพียงพอ แบบทุติยภูมิเกิดจากความสามารถในการเอาไนอาซินจากอาหารออกมาใช้โดยร่างกาย. อาจเป้นผลจากการติดสุรา, ท้องเสียยาวนาน, โรคคาร์ซินอยด์, โรคฮาร์ทนัพ หรือยาเช่นไอโซไนอาซิด การตรวจโรคนั้นประเมินตามอาการแสดงและอาจตรวจปัสสาวะร่วมด้วย
การรักษาสามารถทำด้วยการเสริมไนอาซินหรือนิโคทินาไมด์ อาการจะดีขึ้นได้ในเวลาเพียงไม่กี่วันหรือหนึ่งอาทิตย์ รวมถึงมักแนะนำให้ประบอาหารการกินควบคู่ไปด้วย การลดการเผชิญกับแสดงแดดด้วยการทาครีมกันแดดหรือสวมใส่เสื้อผ้าที่ปกปิดนั้นจำเป็นเพื่อให้ผิวหนังค่อย ๆ รักษาอาการ และเป้นอันตรายถึงชีวิตได้หากไม่ได้รับการรักษา โรคนี้พบได้มากที่สุดในประเทศกำลังพัฒนา โดยเฉพาะในแอฟริกาแถบซับซาฮารา
ระบาดวิทยา
เพลลากราอาจพบได้ทั่วไปในผู้คนที่มีแหล่งพลังงานหลักจากการกินข้าวโพด โดยเฉพาะในแถบอเมริกาใต้ ที่ซึ่งข้าวโพดเป็นอาหารหลัก หากข้าวโพดไม่ได้ถูกนำไปผ่านกระบวนการนิกซ์ทามาไลส์จะทำให้ขาดทริพโทแฟนเช่นเดียวกับไนอาซิน นอกจากนี้ในอดีต เพลลากราเคยเป็นโรคระบาดในรัฐที่ยากจนของสหรัฐ เช่นมิสซิสซิพพี กับ อะลาแบมา ที่ซึ่งปรากฏอาการของเพลลากราเป็นวงจรเสมอ ๆ ทุก ๆ ฤดูใบไม้ร่วงหลังผ่านพ้นฤดูหนาวซึ่งมีแต่เนื้อสัตว์เป็นอาหารหลัก จนโรคนี้เป็นที่รู้จักในเวลานั้นว่า "โรคฤดูใบไม้ร่วง" (spring sickness) รวมถึงในทัณฑสถานและสถานรับเลี้ยงเด็กกำพร้า ตามที่ได้ศึกษาโดย ดร. จอเซฟ โกลด์เบอร์เยอร์
แหล่งข้อมูลอื่น
- Hampl JS, Hampl WS (1 November 1997). "Pellagra and the origin of a myth: evidence from European literature and folklore". Journal of the Royal Society of Medicine. 90 (11): 636–39. doi:10.1177/014107689709001114. PMC 1296679. PMID 9496281.
- "Reports and Resolutions of the General Assembly of the State of South Carolina, Regular Session Commencing January 11, 1916". Annual Report of the State Board of Health (1915–1916). Columbia, S.C.: Gonzales and Bryan, state printers. 4. 1916.
- Beardsley E (2006). The Spartanburg Pellagra Hospital. In: The South Carolina Encyclopedia. Columbia, S.C: University of South Carolina Press. ISBN 1-57003-598-9.
- Swain CP, Tavill AS, Neale G (September 1976). "Studies of tryptophan and albumin metabolism in a patient with carcinoid syndrome, pellagra, and hypoproteinemia". Gastroenterology. 71 (3): 484–89. doi:10.1016/s0016-5085(76)80460-x. PMID 133045.
- Hendrick, Burton J. (April 1916). "The Mastery of Pellagra: The Mysterious Disease, Almost Unknown in This Country Fifteen Years Ago, That Now Claims 7,500 Victims A Year And Is Spreading Rapidly". The World's Work: A History of Our Time. XXXI: 633–39.
- Kraut, Alan. "Dr. Joseph Goldberger and the War on Pellagra, By Alan Kraut, Ph.D." Office of History, National Institutes of Health. 3 September 2010.
- Crabb, Mary Katherine (1992). "An Epidemic of Pride: Pellagra and the Culture of the American South". Anthropologica. 34 (1): 89–103. doi:10.2307/25605634. JSTOR 25605634.
- "Pellagra (Ital. pelle agra, smarting skin)". The Encyclopaedia Britannica; A Dictionary of Arts, Sciences, Literature and General Information. Vol. XXI (PAYN to POLKA) (11th ed.). Cambridge, England and New York: At the University Press. 1911. p. 69. สืบค้นเมื่อ 23 October 2018 – โดยทาง Internet Archive.
- Pellagra – Food and Agriculture Organization (FAO)
| การจำแนกโรค | |
|---|---|
| ทรัพยากรภายนอก |