| แอนแทรกซ์ | |
|---|---|
 | |
| อาการบนผิวหนังที่เป็น black eschar | |
| สาขาวิชา | โรคติดเชื้อ |
| อาการ |
ผิวหนัง: บวมและเกิดผิวตายกรัง ระบบหายใจ: ไข้, เจ็บหน้าอก, หายใจยาก กระเพาะ: คลื่นไส้, อาเจียน, ท้องเสีย, ปวดท้อง เลือด: ไข้, หนอง |
| การตั้งต้น | 1 วัน - 2 เดือนนับจากสัมผัสเชื้อ |
| สาเหตุ | Bacillus anthracis |
| ปัจจัยเสี่ยง | ทำงานกับสัตว์, ท่องเที่ยว, เจ้าหน้าที่ไปรษณีย์, บุคลากรกองทัพ |
| วิธีวินิจฉัย | ตามแอนทิบอดีหรือสารพิษในเบือด, เพาะไมโครบ |
| การป้องกัน | วัคซีนแอนแทรกซ์, ยาปฏิชีวนะ |
| การรักษา | ยาปฏิชีวนะ, ยาต้านสารพิษ |
| พยากรณ์โรค | 20–80% เสียชีวิตหากไม่ได้รับการรักษา |
| ความชุก | >2,000 กรณีต่อปี |
แอนแทรกซ์ (อังกฤษ: Anthrax) เป็นโรคเฉียบพลันซึ่งเกิดจากแบคทีเรีย Bacillus anthracis รูปแบบส่วนใหญ่ของโรครุนแรงถึงขั้นเสียชีวิต และมีผลต่อทั้งมนุษย์และสัตว์อื่น ปัจจุบันมีวัคซีนที่มีประสิทธิภาพต่อแอนแทรกซ์แล้ว และโรคบางรูปแบบสนองดีต่อการรักษาปฏิชีวนะ
เช่นเดียวกับแบคทีเรียอีกหลายชนิดในจีนัสบาซิลลัส Bacillus anthracis สามารถสร้างเอนโดสปอร์พักตัว (มักเรียกสั้น ๆ ว่า "สปอร์" แต่ระวังสับสนกับสปอร์ของฟังไจ) ซึ่งสามารถมีชีวิตอยู่ได้ในสภาพแวดล้อมโหดร้ายเป็นทศวรรษหรือกระทั่งศตวรรษ สปอร์เหล่านี้ถูกพบทั่วทุกทวีปของโลก ยกเว้นแอนตาร์กติกา เมื่อสปอร์ถูกสูดหรือกินเข้าไปในร่างกายสิ่งมีชีวิต หรือสัมผัสกับบาดแผลตรงผิวหนังของโฮสต์ (host) สปอร์เหล่านี้อาจมีปฏิกิริยาและเพิ่มจำนวนอย่างรวดเร็ว
สัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนมกินพืชทั้งที่เป็นสัตว์ป่าและสัตว์บ้านพบติดเชื้อแอนแทรกซ์ที่รับสปอร์เข้าทางปากหรือจมูกขณะกำลังกินหญ้า คาดกันว่าการกินเป็นทางที่สัตว์กินพืชติดต่อกับแอนแทรกซ์มากที่สุด สัตว์กินพืชที่อาศัยอยู่ในสภาพแวดล้อมเดียวกันอาจติดเชื้อจากการกินสัตว์ที่ติดเชื้อแล้ว สัตว์ที่ป่วยสามารถแพร่แอนแทรกซ์แก่มนุษย์ ไม่ว่าจะเป็นการติดต่อโดยตรงหรือโดยการบริโภคเนื้อของสัตว์ที่ติดเชื้อ
สปอร์แอนแทรกซ์สามารถผลิตแบบ in vitro (นอกร่างกาย) และใช้เป็นอาวุธชีวภาพได้ แอนแทรกซ์ไม่แพร่โดยตรงจากสัตว์หรือคนที่ติดเชื้อไปยังอีกคนหรือตัวหนึ่ง แต่แพร่โดยสปอร์ สปอร์เหล่านี้สามารถส่งผ่านได้โดยเสื้อผ้าหรือรองเท้า ร่างกายของสัตว์ที่มีแอนแทรกซ์อยู่ในช่วงที่ตายสามารถเป็นแหล่งสปอร์แอนแทรกซ์ได้
สาเหตุ
เชื้อแบคทีเรียก่อโรค
การสัมผัสเชื้อ
ช่องทางการติดเชื้อ
เชื้อแอนแทรกซ์สามารถเข้าสู่ร่างกายมนุษย์ได้ผ่านลำไส้ (การกิน) ปอด (การหายใจ) หรือผิวหนัง ซึ่งช่องทางแต่ละช่องทางจะทำให้เกิดอาการของโรคที่แตกต่างกัน แม้โดยทั่วไปแล้วผู้ติดเชื้อจะถูกกักกันแยกโรค แต่โดยปกติเชื้อนี้จะไม่ติดต่อจากคนสู่คน แต่หากผู้ป่วยมีอาการรุนแรงมากถึงขั้นเสียชีวิต ตัวเชื้อแบคทีเรียแอนแทรกซ์อาจเป็นแหล่งของการติดเชื้อได้ ดังนั้นการจัดการร่างจึงต้องมีกระบวนการระมัดระวังเป็นพิเศษ เพื่อไม่ให้เกิดการปนเปื้อนของเชื้อ โรคแอนแทรกซ์ที่ติดผ่านการหายใจหากไม่ได้รับการรักษาจนถึงขั้นแสดงอาการ มักเป็นอันตรายถึงชีวิต
แหล่งข้อมูลอื่น
- Anthrax เก็บถาวร 2006-11-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, Centers for Disease Control and Prevention (CDC)