สารขยายหลอดลม

สารขยายหลอดลม หรือ ยาขยายหลอดลม (อังกฤษ: Bronchodilator) เป็นสารที่ช่วยขยายหลอดลมและหลอดลมฝอย ช่วยลดอาการหายใจติดขัด และทำให้มีอากาศหมุนเวียนไปสู่ปอดมากขึ้น สารขยายหลอดลมอาจเกิดขึ้นเองโดยกลไกของร่างกาย หรือรับประทานเป็นยาเข้าไปตามการควบคุมของแพทย์ก็ได้ สารขยายหลอดลมนี้มีประโยชน์อย่างมากต่อผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้น รวมทั้งโรคหืด ตลอดจนโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง

ประเภทของยาขยายหลอดลม

ยาขยายหลอดลม สามารถจำแนกออกเป็นสามประเภทตามใบสั่งยาได้ คือ

• เบต้าอะโกนิสท์ (β-agonists) มีทั้งกลุ่มออกฤทธิ์ระยะสั้นและระยะยาว นอกจากนี้ยังมีผลช่วยให้มดลูกคลายตัวและช่วยให้กล้ามเนื้อขยายตัว เพิ่มการสลายตัวของไขมันที่สะสมในร่างกาย สารขยายหลอดลมในกลุ่มเบต้าอะโกนิสท์มีชื่อเรียกอีกอย่างว่าสารเร่งเนื้อแดง
• แอนติโชไลเนอร์จิกส์ (Anticholinergics) อยู่ในกลุ่มออกฤทธิ์ระยะสั้น โดยจะไประงับการทำงานของสารสื่อประสาท และอาจจะให้เกิดอาการปากแห้ง และตามัว
• ธีโอฟิลลีน (Theophylline) อยู่ในกลุ่มออกฤทธิ์ระยะยาว นอกจากนี้ยังมีผลไปกระตุ้นให้เกิดการขับปัสสาวะ กระตุ้นการทำงานของสมองและหัวใจ ทำให้กรดหลั่งในกระเพาะอาหารอีกด้วย

กลุ่มของสารขยายหลอดลม

สารขยายหลอดลมส่งมารถจำแนกออกเป็นสองกลุ่ม คือออกฤทธิ์ระยะสั้น กับออกฤทธิ์ระยะยาว ทั้งนี้ ยาระยะสั้นใช้เพื่อบรรเทาอาการเฉพาะหน้า ส่วนยาระยะยาวใช้เพื่อป้องกันการเกิดอาการ